در پژوهشكده شورای نگهبان بررسی شد
امکان سنجی اعطای شخصیت حقوقی به هوش مصنوعی و شناسایی مسئولیت آن
سرگرمی کامپیوتری: چهارمین نشست از سلسله نشست های هوش مصنوعی و حقوق اساسی با موضوع «هوش مصنوعی از نظر شخصیت حقوقی» در پژوهشکده شورای نگهبان اجرا شد. در این جلسه به امکان سنجی اعطای شخصیت حقوقی به هوش مصنوعی و همین طور شناسایی مسئولیت آن پرداخته شد.
به گزارش سرگرمی کامپیوتری به نقل از ایسنا، چهارمین نشست از سلسله نشست های هوش مصنوعی و حقوق اساسی با موضوع «هوش مصنوعی از نظر شخصیت حقوقی» و سخنرانی طاهر حبیب زاده عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع) و دانش آموخته دکتری حقوق فناوری اطلاعات در پژوهشکده شورای نگهبان انجام شد.
حبیب زاده ابتدا به یکی از اشکالات نظام سیاستگذاری و قانون گذاری در ایران اشاره کرد؛ این که در برخورد با پدیده های نوظهور عمدتا یا کم توجهی نسبت به آن صورت می گیرد یا این که مواجهه ای غیرحرفه ای در قبال آن اتفاق می افتد. در سالهای اخیر خیلی از فناوری های نوظهور همچون رمزارزها محل بحث خیلی از مجامع علمی بوده است، اما متأسفانه مواجهه نظام قانون گذاری دراین خصوص چندان قابل توجه نیست.
وی در ادامه به ذکر مفاهیم مشابه هوش مانند ذهن، عقل، فکر، درک، قلب، جان و نفس پرداخته و به وجوه ممیز آنها با مقوله هوش مصنوعی و چرایی استفاده از واژه «هوش» در ترکیب «هوش مصنوعی» پرداخت و اظهار داشت: یکی از مهم ترین این مفاهیم مشابه، فکر است. در فکر عنصر خیال وجود دارد، خلاف هوش که تنها عهده دار امور محاسباتی است. آلن تورینگ نیز در مقاله معروف خود بر همین عنصر حسابگری در مفهوم هوش تاکید می کند. با این تعریف که فکر پردازش ذهنی توأم با تخیل است می توان اظهار داشت که هوش مصنوعی فاقد فکر است. دراین خصوص اشاره به تعریف ماده ۱ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علایم تجاری که اختراع را محصول فکر انسانی می پندارد جالب توجه است. همین طور مفهوم مشابه دیگر عقل است. عقل عمدتا ناظر به عمق پردازش است، خلاف هوش که ناظر به سرعت پردازش است.
عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع) با اشاره به این که مباحث مربوط به شخصیت هوش مصنوعی نتایج حقوقی همچون امکان انتساب مسئولیت و مالکیت را بدنبال خواهد داشت به رویکرد اتحادیه اروپا راجع به شخصیت حقوقی هوش مصنوعی پرداخت و اضافه کرد: اتحادیه اروپا برای اولین بار در سال ۲۰۱۷ سخن از شخصیت الکترونیکی – به عنوان سومین نوع از شخصیت در عرض شخصیت حقیقی و حقوقی - سخن گفت اما اعتراضات و اظهارنظر اندیشمندان حوزه های فلسفه، اخلاق، حقوق و حوزه های فنی سبب شد در آخرین سند وضع شده از طرف این اتحادیه در سال ۲۰۲۳، از رویکرد سابق عدول شود.
وی همین طور به اشکال مختلف شخصیت حقوقی همچون شخص حقوقی نص محور، شخص حقوقی عملی و شخص حقوقی ناقص اشاره کرده و به این نکته اشاره نمود که نظام حقوقی ایران تنها شخص حقیقی و شخص حقوقی نص محور را به رسمیت می شناسد. منظور از شخص حقوقی نص محور این است که مصادیق شخصیت حقوقی در نصوص قانونی آمده است و بدین سان نبوده که معیارهایی برای شناسایی شخصیت حقوقی ارائه شود و در آینده با سنجش مصادیق با این معیارها، شخصیت حقوقی آن احراز شود.
حبیب زاده در ادامه به یکی از نظریات زیربنای انتساب مسئولیت اشاره نمود. این نظریه مبتنی بر امکان کنترل است، به این معنا که در صورت وجود کنترل سازنده هوش مصنوعی بر کنش ها و خروجی های این سامانه، امکان انتساب مسئولیت به سازنده وجود دارد، همانطور که در مورد حیوانات متعلق به افراد صدق کرده و بر طبق آن در صورتیکه امکان کنترل صاحب حیوان وجود داشته باشد، امکان انتساب مسئولیت به صاحب در فرض ایراد خسارت یا مانند آن وجود دارد. همین طور چنانکه در مورد مسئولیت سکوهای فضای مجازی نیز صدق کرده، امکان نظارت سکو بر محتواهای انتشار یافته یا مناسبات برقرارشده در آن و جلوگیری از سوء جریانات وجود دارد و به همین اعتبار امکان انتساب مسئولیت نسبت به صاحبان سکوی مورد اشاره نیز وجود دارد. در مورد هوش مصنوعی نیز هر قدر دامنه نظارت و کنترل سازنده بر آن محدود است؛ اما سازنده می تواند با تدابیری اتخاذ شده در طراحی الگوریتم سامانه هوش مصنوعی یا اقدامات پسینی از بروز سوء جریانات پیشگیری کند.
این صاحب نظر حوزه حقوق فناوری اطلاعات با طرح دو فرض ابداع هوش مصنوعی توسط انسان و تولیدات هوش مصنوعی تفکیک کرده و بر لزوم بررسی حقوقی دولایه مالکیت هوش مصنوعی و مالکیت تولیدات هوش مصنوعی تاکید کرد. از دید وی ناگفته پیداست که اگر برای هوش مصنوعی شخصیتی شناسایی نشود، مالکیت آن نیز بلاموضوع است و بدین سبب پاسخ به مسئله مالکیت تابع مسئله شخصیت هوش مصنوعی است.
منبع: pcfun.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب